Czym jest:
– krótka definicja kliniczna
Rozpoznanie (diagnostyka):
– objawy
– badania / metody
Leczenie:
– ogólne kierunki (farmakologia / operacja / rehabilitacja)
Znaczenie dla masażysty:
– wskazania
– przeciwwskazania
– ostrożność
I. ZABURZENIA OSI I MECHANIKI KRĘGOSŁUPA
- Krzywizny kregoslupa – fizjologiczne wygięcia; zaburzenia = ból/przeciążenia.
- Wady kręgosłupa u dzieci – skoliozy/plecy okrągłe/wklęsłe; rozwój + nawyki postawy.
- Choroba Scheuermanna – młodzieńcza kifoza piersiowa; klinowacenie trzonów kręgów.
- Kręgozmyk – ześlizg kręgu (najczęściej lędźwie); ból, niestabilność.
- Lumbago – ostry ból kręgosłupa (mechaniczny):
II. CHOROBY ZAPALNE I AUTOIMMUNOLOGICZNE UKŁADU RUCHU
- Zapalenie kości – infekcja kości (osteomyelitis); gorączka, silny ból.
- RZS – przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie stawów; symetryczne małe stawy.
- ZZSK – zapalna choroba osiowa; sztywność poranna, „usztywnienie” kręgosłupa.
- Podagra (dna moczanowa)– odkładanie kryształów moczanu; nagły ból, obrzęk stawu.
III. CHOROBY ZWYRODNIENIOWE
- Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa – zużycie krążków/stawów; ból mechaniczny, sztywność. KRĄŻEK → dyskopatia, KOŚĆ → spondyloza, STAW → spondyloartroza
- Choroby zwyrodnieniowe kończyn dolnych
- Gonartroza – zwyrodnienie kolana; ból przy chodzeniu/schodach.
- Koksartroza – zwyrodnienie biodra; ból pachwiny, utykanie.
IV. ZABURZENIA OSI KOŃCZYN DOLNYCH
- Koślawość – kolana „do środka” (X); obciążenie przyśrodkowo-boczne się zmienia.
- Szpotawość – kolana „na zewnątrz” (O); inne przeciążenia stawu kolanowego.
V. STANY PO ZABIEGACH I UTRACIE STRUKTUR
- Alloplastyka – endoproteza stawu (np. biodro/kolano); ograniczenia + rehab.
- Amputacja – utrata kończyny; protezowanie, blizna, ból fantomowy.
VI. CHOROBY NARZĄDÓW WEWNĘTRZNYCH (ważne dla przeciwwskazań)
- Przepuklina – uwypuklenie tkanek (pachwinowa/brzuszna); ryzyko uwięźnięcia.
- Ostre zapalenie trzustki – nagły ostry brzuch; stan pilny, bez masażu.
- Kamica nerkowa – kolka nerkowa; silny ból boku, objawy z moczu.
- Kamica żółciowa – kolka żółciowa; ból pod prawym łukiem żebrowym po tłustym.
- Wady serca – wrodzone/nabyte; tolerancja wysiłku, krążenie, ryzyko zaostrzeń.
VII. DIAGNOSTYKA MEDYCZNA (co bada i po co)
- Spirometria – pomiar funkcji płuc (objętości/przepływy); astma/POChP.
- EMG – badanie mięśni i nerwów; uszkodzenia nerwów/miopatie.
- EEG – zapis czynności elektrycznej mózgu; padaczka, zaburzenia świadomości.
- Echo serca – USG serca; zastawki, frakcja, wady, kurczliwość.
VIII. MEDYCYNA ZAAWANSOWANA (granice kompetencji)
- Transplantologia – przeszczepy narządów; immunosupresja, wysokie ryzyko infekcji.